لذت برنامه نویسی

تفاوت شبکه های LAN ، WAN ، MAN ، PAN و ... در چیست؟ انواع شبکه از لحاظ اندازه به چه دسته بندی هایی تقسیم می شوند؟ این سوالی است که ممکن است برای خیلی از افرادیکه تازه وارد دنیای شبکه و فناوری اطلاعات می شوند ، پیش بیاید. سوال مهمتر این است که چند نوع شبکه داریم؟ قبل از اینکه به سراغ انواع شبکه های کامپیوتری از لحاظ ابعاد برویم بد نیست بدانید که ما شبکه های کامپیوتری را بر اساس چه فاکتورهایی طبقه بندی می کنیم .

انواع شبکه های کامپیوتری از لحاظ نوع ارتباط

از نظر نوع ارتباط ما می توانیم انواع شبکه های کامپیوتری را به سه نوع ارتباط دسته بندی کنیم ، شبکه های بیسیم یا وایرلس که با استفاده از امواج رادیویی ارتباط برقرار می کنند. شبکه های کابلی که با استفاده از کابل هایی از جنس فلز ( مس یا آلومینیوم ) با همدیگر ارتباط برقرار می کنند و در نهایت شبکه هایی از جنس فیبر نوری که با استفاده از فیبرهای نوری از جنس شیشه و با امواج نور با هم ارتباط برقرار می کنند ، تقسیم بندی کنیم.

انواع شبکه های کامپیوتری از لحاظ توپولوژی اتصال

کامپیوترها به روشهای مختلفی به هم متصل می شوند که در اصطلاح شبکه ای به آن توپولوژی گفته می شود. شبکه ها از لحاظ توپولوژی هم با هم متفاوت هستند و انواع توپولوژی های شبکه برای اتصال کامپیوترها به هم وجود دارد. از جمله مهمترین انواع توپولوژی های شبکه می توانیم به توپولوژی خطی یا باس ، توپولوژی ستاره ای یا استار ، توپولوژی حلقوی یا رینگ ، توپولوژی توری یا مش و توپولوژی های شبکه ترکیبی اشاره کنیم که خودشان یک طبقه بندی مجزا از انواع شبکه می باشند.

انواع شبکه های کامپیوتری از لحاظ تکنولوژی های انتقال داده

اما یکی دیگر از انواع شبکه های کامپیوتری مرتبط به روش انتقال داده است. این نوع از شبکه های کامپیوتری کمی تخصصی تر بحث انواع شبکه را دنبال می کنند. در این طبقه بندی ما شبکه ها را به دسته بندی های مثل شبکه های پخش فراگیر یا برودکست ( Broadcast ) که چیزی شبیه به شبکه های تلوزیونی قدیمی آنالوگ هستند و شبکه های نقطه به نقطه یا Point To Point و نوع دیگری از طبقه بندی که در مقوله این مقاله نیست طبقه بندی می کنیم.

انواع شبکه های کامپیوتری از نظر ابعاد و اندازه ( جغرافیایی )

مرسوم ترین نوع طبقه بندی انواع شبکه های کامپیوتری که در دوره آموزش نتورک پلاس (Network+) نیز به خوبی به آن پرداخته می شود ، انواع شبکه از لحاظ اندازه و ابعاد هستند. از کوچکترین اندازه های شبکه گرفته که از لحاظ فنی همان شبکه بلوتوث موبایل و ماوس و کیبورد شما است تا شبکه هایی در ابعاد یک کشور و حتی زمین ، در این دسته بندی قرار می گیرند. برای طبقه بندی شبکه های کامپیوتری از لحاظ اندازه ، ما سه دسته بندی کلی داریم که تقریبا از همه معروف تر هستند :

1. شبکه محلی یا شبکه لن (LAN) که مخفف Local Area Network است
2. شبکه شهری یا شبکه من (MAN ) که مخفف Metropolitan Area Network است
3. شبکه گسترده یا شبکه ون (WAN ) که مخفف Wide Area Network است

البته طبقه بندی های دیگری از لحاظ اندازه های شبکه نیز وجود دارد که بعد از تعریف این شبکه ها ، گذری به آنها نیز خواهیم داشت.

برای مطالعه بیشتر و آشنایی بیشتر با در مباحث و مفاهیم به منبع مقاله در این لینک مراجعه کنید.

به عنوان یک شبکه کار یا دانشجوی کامپیوتر باید لایه های OSI یا مدل هفت لایه ای شبکه را به خوبی بشناسید. در سال های اولیه وجود و استفاده از شبکه، ارسال و دریافت دیتا در شبکه سختی های خاص خود را داشت؛ بخاطر آن که شرکت های بزرگی مثل IBM، Honeywell و Digital Equipment هرکدام استانداردهای خاص خود را برای اتصال و ارتباط کامپیوترها داشتند. شناخت لایه های شبکه در قالب مدل مرجع OSI و مدل 4 لایه ای TCP/IP یکی از مواردی است که شما حتما در دوره آموزش نتورک پلاس به خوبی آموزش می بینید.

این موضوع باعث میشد که فقط اپلیکیشن هایی که بر روی تجهیزات یکسانی از یک شرکت خاص وجود دارند، میتوانند با یکدیگر ارتباط داشت باشند. به همین علت سازنده ها، کاربران و استانداردها نیاز داشتند تا بر ایجاد و اجرای یک ساختار استاندارد واحد که به کامپیوترها این اجازه را بدهد تا بتوانند براحتی با یکدیگر تبادل دیتا داشته باشند.

فارغ از هرگونه شرکت و برند مختلف، توافق کنند.در سال 1978، موسسه (ISO (International Standards Organization یک مدل شبکه بنام مدل (OSI (Open System interconnection را معرفی کرد.همانطور که گفته شد برای ارتباط دو کامپیوتر نیاز به الگویی هست که ایندو بتوانند حرف همدیگر را تحت آن الگو بفهمند. این زبان و قاعده مشترک یک استاندارد است که تحت نام OSI معرفی شده است. مدل OSI دارای 7 لایه بشرح زیر است :

روتر یا مسیریاب چیست؟ Router چگونه کار می کند؟ Router یکی از دیوایس های مورد استفاده در شبکه می باشد که در لایه ی سوم OSI (لایه Network) کار می کند. Router بین شبکه های مختلف مسیر یابی می کند و دقیقا به همین دلیل باید حداقل دو عدد اینترفیس داشته باشد که Net ID های آنها حداقل یک بیت با هم فرق داشته باشند.برای یادگیری بهتر مفاهیم روتینگ و تجهیزات روتر و ... می توانید به قسمت معرفی تجهیزات شبکه در دوره آموزش نتورک پلاس مراجعه کنید.

شرکت های زیادی هستند که تجهیزات شبکه مانند Router و دیگر دیوایس های مورد استفاده را تولید می کنند به این سبب Router ها نیز برند ها و مدل های مختلفی دارند اما همانطور که همه می دانیم بهترین شرکت تولید کننده تجهیزات شبکه، شرکت Cisco است که نه تنها تجهیزات بلکه صادر کننده علم شبکه به دنیا نیز می باشد.Routing علمی است که Cisco به دنیا معرفی کرد و کاریست که روتر ها برایمان انجام می دهند. به طور کلی Routing به معنی ارسال بسته از مبدا به مقصد بر اساس پرتکل ها ،آدرس لایه سومی (IP) و Routing Table یک روتر می باشد.

نحوه کار کرد یک روتر یا مسیریاب

هنگامی که یک روتر را خریداری و برای اولین بار روشن می کنید به صورت پیش فرض کاری انجام نمی دهد یعنی نیاز است که همه کار ها و دستورات به آن داده شود.پس ابتدا اینترفیس های روتر را روشن کرده و بر اساس تشخیص مهندس شبکه، IP های مورد نظر به اینترفیس ها داده و Routing Protocol مناسب بروی آن router راه اندازی می شود. حال زمانی را در نظر بگیرید که بسته ای به روتر می رسد ، در این حالت ابتدا روتر به Routing Table خود نگاه می کند چنانچه Route و یا مسیری برای آن مقصد مورد نظر داشته باشد ، بسته را route می کند و اگر مسیری در Routing table نداشته باشد ، default gateway را بررسی میکند. در صورتی که set شده باشد ، بسته به آن سمت هدایت می شود در غیر این صورت بسته drop خواهد شد.

• نکته : عملیات Routing تنها توسط روتر انجام نمی شود بلکه switch هایی نیز وجود دارند که این کار را انجام می دهند ودر اصطلاح به آنها MLS که مخفف شده ی عبارت Multi Layer Switch است، گفته می شود. MLS ها قابلیت کار کرد در لایه های دوم و سوم OSI و همچنین دید نسبت به لایه چهارم را دارند.